ارتباط کهیر و سرطان

در این مقاله قصد داریم به ارتباط کهیر و سرطان بپردازیم با ما همراه باشید.

کهیر (Urticaria) یک بیماری شایع پوستی است که با ظهور ضایعات برجسته، قرمز یا سفید و همراه با خارش شدید مشخص می‌شود. این ضایعات نتیجه آزاد شدن هیستامین و سایر مواد شیمیایی از سلول‌های ماست در پوست هستند که منجر به تورم عروق خونی می‌شوند. در اغلب موارد، کهیر حاد ناشی از عوامل ساده‌ای مانند آلرژی‌های غذایی، عفونت‌ها یا داروها است.

با این حال، یک سؤال مهم که همواره مطرح می‌شود، ارتباط احتمالی کهیر، به‌ویژه کهیر مزمن (Chronic Urticaria)، با بیماری‌های زمینه‌ای جدی‌تر مانند سرطان است.

ارتباط کهیر و سرطان

۱. ماهیت کلی ارتباط کهیر و بدخیمی

در بیشتر موارد، کهیر نشانه سرطان نیست. مطالعات متعدد نشان داده‌اند که ارتباط بین کهیر مزمن و سرطان بسیار نادر است. با این حال، در موارد خاص، کهیر می‌تواند یک سندرم پارانئوپلاستیک (Paraneoplastic Syndrome) باشد؛ وضعیتی که در آن یک بدخیمی (تومور سرطانی) موادی را ترشح می‌کند که در سایر نقاط بدن، مانند پوست، علائم ایجاد می‌کنند.

نکته کلیدی در تمایز کهیر عادی از کهیر مرتبط با بدخیمی، ویژگی‌های بالینی و عدم پاسخ به درمان‌های معمول است:

• کهیر مزمن معمول: بیش از ۶ هفته طول می‌کشد، اغلب ایدیوپاتیک (علت نامعلوم) است و به خوبی به آنتی‌هیستامین‌ها پاسخ می‌دهد.
• کهیر مرتبط با بدخیمی: معمولاً با علائم سیستمیک (عمومی) همراه است، به درمان‌های استاندارد پاسخ نمی‌دهد و یا در افراد مسن‌تر با سابقه غیرمعمول بروز می‌کند.

۲. انواع کهیر و ارتباطات خاص

برخی از اشکال کهیر ممکن است ارتباط قوی‌تری با بدخیمی‌ها داشته باشند، هرچند همچنان نادر هستند:

• واسکولیت کهیری (Urticarial Vasculitis): این نوع کهیر یک واکنش التهابی در دیواره رگ‌های خونی است. ضایعات آن معمولاً دردناک‌تر هستند، بیش از ۲۴ ساعت در یک نقطه باقی می‌مانند و ممکن است پس از فروکش کردن، آثار کبودی یا تغییر رنگ (هیپرپیگمانتاسیون) بر جای بگذارند. واسکولیت کهیری می‌تواند با بدخیمی‌های خونی، به ویژه لنفوم‌ها، مرتبط باشد.
• آنژیوادم اکتسابی (Acquired Angioedema): آنژیوادم (تورم زیر پوستی بدون خارش) که ناگهانی و بدون سابقه خانوادگی ایجاد می‌شود، می‌تواند با لنفوم‌های غیر هاجکین (Non-Hodgkin Lymphoma) مرتبط باشد. این ارتباط از طریق فعال‌سازی مسیر مکمل و مصرف پروتئین‌های خاص توسط تومور رخ می‌دهد.

۳. بدخیمی‌های شایع‌تر مرتبط با کهیر

اگرچه احتمال کلی پایین است، اما نوع سرطان‌هایی که بیشترین ارتباط را با کهیر نشان داده‌اند، معمولاً شامل موارد زیر هستند:

1. سرطان‌های خونی (هماتولوژیک): لنفوم‌ها (به ویژه لنفوم غیر هاجکین) و لوسمی‌ها (سرطان خون) شایع‌ترین بدخیمی‌های مرتبط با کهیر پارانئوپلاستیک هستند.
2. تومورهای جامد: سرطان‌های دستگاه گوارش (مانند کولورکتال یا معده) و سرطان ریه نیز در برخی موارد نادر با کهیر مزمن همراهی داشته‌اند.

۴. علائم هشدار دهنده و زمان مراجعه به پزشک

پزشکان هنگام مواجهه با بیمار مبتلا به کهیر مزمن، زمانی به دنبال غربالگری بدخیمی می‌روند که بیمار علائم غیرمعمول یا هشداردهنده زیر را داشته باشد:

• شروع ناگهانی کهیر مزمن در سنین بالا (مثلاً بالای ۶۰ سال).
• عدم پاسخ به دوزهای بالای آنتی‌هیستامین.
• وجود علائم سیستمیک (B Symptoms): این علائم شدیداً نگران‌کننده هستند و شامل تب بی‌دلیل، کاهش وزن ناخواسته و تعریق شبانه شدید می‌شوند.
• وجود واسکولیت کهیری که با درد، ماندگاری ضایعات و کبودی مشخص می‌شود.
• غیرطبیعی بودن آزمایش‌های اولیه خون: مانند کم‌خونی، افزایش غیرقابل توضیح ESR (سرعت رسوب گلبول‌های قرمز) یا افزایش غیرطبیعی تعداد گلبول‌های سفید.

در نهایت، مهم است که درک کنیم کهیر یک مشکل پوستی بسیار شایع و اغلب خوش‌خیم است. اکثریت قریب به اتفاق مبتلایان به کهیر مزمن، به سرطان مبتلا نیستند. با این حال، در مواردی که کهیر ویژگی‌های غیرمعمولی دارد، به درمان پاسخ نمی‌دهد یا با علائم سیستمیک همراه است، پزشک ممکن است آزمایش‌های تکمیلی (مانند آزمایش‌های خون، تصویربرداری یا بیوپسی پوست) را برای رد احتمال بدخیمی‌های زمینه‌ای آغاز کند. مشاوره با متخصص پوست و در صورت لزوم، متخصص روماتولوژی یا خون‌شناسی، برای تشخیص دقیق و به موقع، ضروری است.

برای آزمایش سرطان آنلاین کلیک کنید.

فرآیند غربالگری و مدیریت کهیر مزمن مشکوک به بدخیمی

فرآیند غربالگری و مدیریت کهیر مزمن مشکوک به بدخیمی

در مواردی که پزشک به ارتباط میان کهیر مزمن و یک بدخیمی زمینه‌ای مشکوک می‌شود، یک فرآیند غربالگری منطقی و مرحله‌ای برای رد یا تأیید این فرضیه آغاز می‌شود. هدف این است که از انجام آزمایش‌های غیرضروری و پرهزینه اجتناب شود، مگر در صورت وجود علائم هشداردهنده قوی.

۱. ارزیابی اولیه و آزمایش‌های پایه

پزشک ابتدا یک شرح حال کامل از جمله زمان شروع کهیر، پاسخ به درمان‌های قبلی و بررسی سوابق خانوادگی و مصرف داروها را انجام می‌دهد. سپس آزمایش‌های پایه زیر درخواست می‌شود:

• آزمایش خون کامل (CBC): برای بررسی کم‌خونی (آنمی)، شمارش غیرطبیعی گلبول‌های سفید یا پلاکت‌ها، که می‌توانند نشان‌دهنده بدخیمی‌های خونی باشند.
• سرعت رسوب گلبول‌های قرمز (ESR) و پروتئین واکنشی C (CRP): این‌ها نشانگرهای عمومی التهاب هستند. سطوح بسیار بالا و غیرطبیعی می‌توانند نشان‌دهنده یک فرآیند التهابی یا بدخیمی پنهان باشند.
• آنزیم‌های کبدی و کلیوی: برای بررسی عملکرد اندام‌ها و رد علل سیستمیک دیگر که می‌توانند کهیر ایجاد کنند.
• آزمایش‌های تیروئید و اتوایمیون: کهیر مزمن اغلب با بیماری‌های خودایمنی، به ویژه بیماری‌های تیروئید، مرتبط است که باید پیش از بررسی بدخیمی‌ها رد شوند.

۲. اقدامات تشخیصی اختصاصی (در صورت نیاز)

اگر آزمایش‌های اولیه یا علائم بالینی (مانند تب، کاهش وزن، ضایعات ماندگار) مشکوک به نظر برسند، پزشک ممکن است آزمایش‌های هدفمندتری را تجویز کند:

• بیوپسی پوست (نمونه‌برداری از ضایعه کهیر): اگر کهیر مشکوک به واسکولیت کهیری باشد (ضایعات دردناک، ماندگار و کبود)، بیوپسی می‌تواند التهاب دیواره رگ‌های خونی را تأیید کند. واسکولیت کهیری، همان‌طور که گفته شد، ارتباط قوی‌تری با بدخیمی‌ها دارد.
• سونوگرافی یا سی‌تی اسکن شکمی و لگنی: برای بررسی غدد لنفاوی متورم یا توده‌های غیرطبیعی در اندام‌های داخلی (مانند کبد، طحال یا کلیه‌ها) که می‌توانند نشان‌دهنده لنفوم یا تومورهای جامد باشند.
• تست‌های اختصاصی بدخیمی‌های خونی: در صورت وجود علائم شدید سیستمیک یا ناهنجاری‌های خون‌شناختی، ممکن است آزمایش‌های پیشرفته‌تر مانند الکتروفورز پروتئین یا مشاوره‌ی متخصص هماتولوژی (خون‌شناسی) ضروری باشد.

۳. مدیریت روان‌شناختی و پیگیری

• کاهش اضطراب: مهم است که بیمار درک کند که حتی در صورت وجود کهیر مزمن، احتمال سرطان بسیار پایین است. مشاوره روان‌شناختی می‌تواند به مدیریت اضطراب مرتبط با فرایند تشخیصی کمک کند.
• درمان هم‌زمان کهیر: حتی در طول دوره غربالگری، درمان کهیر با آنتی‌هیستامین‌های نسل جدید و در صورت لزوم، داروهای تعدیل‌کننده سیستم ایمنی ادامه می‌یابد تا کیفیت زندگی بیمار بهبود یابد.
• پیگیری منظم: اگر نتایج غربالگری منفی باشد، اما کهیر ادامه یابد، بیمار باید تحت نظر باشد. نظارت بر هرگونه تغییر در علائم یا ظاهر کهیر در ویزیت‌های منظم، کلید تشخیص به موقع هرگونه بدخیمی پنهان است.

به یاد داشته باشید، فرآیند تشخیص باید منطقی و هدایت‌شده باشد. برای اکثر افراد مبتلا به کهیر، تمرکز باید بر شناسایی عوامل محرک‌های آلرژیک یا عفونی، و یافتن یک رژیم درمانی مؤثر باشد تا از جستجوی گسترده و غیرضروری برای یک بیماری نادر.